DCLP Transcription [xml]
Introduction
Medical catechism on ophthalmology (P.Ross.Georg. I 20). The papyrus scrap (28 x 6 cm) is written on the recto along the fibres; the text survives on three columns: col. II, well preserved, contains 61 lines, col. III conserves 10 lines and in col. I few letters only can be read. Upper, lower and right margins are lost; left-hand margin is preserved after l. 55 only. The text belongs to the genre of medical catechism with didactic purpose and deals with some eye diseases. It is composed in the form of ἐρωταπόκρισις (question and answer) and the nine ἐρωτήματα, all marked with εἰσθέσεις, deal with γλάυκωμα ('cataract', l. 57), σταφύλωμα ('defect in the eye inside the cornea', ll. 68 and 73), types (l. 80) and surgery of σταφύλωμα (l. 84), πτερύγιον (disease of the inner corner of the eye, ll. 94 and 98), types (l. 105) and surgery of πτερύγιον (l. 110). The third column contains a question and answer about ῥευματισμός ('flood', l. 116) and a question about ὑποσπαθισμός (kind of operation for eye-affection, l. 124), both marked with εἰσθέσεις. The hand is a quickly-written cursive.
(This papyrus has been digitally edited by Francesca Bertonazzi as part of the Project "DIGMEDTEXT - Online Humanities Scholarship: A Digital Medical Library based on Ancient Texts" (ERC-AdG-2013, Grant Agreement no. 339828) funded by the European Research Council at the University of Parma (Principal Investigator: Prof. Isabella Andorlini). The digital edition is mostly based on the previous editions (ed.pr.: A. Bäckström, Medizinische Papyri aus der Sammlung Goleniscev, Zurnal Ministerstva Narodnago Prosvescenija 24 (1909), 449-481; ed.alt.: G. Zereteli - Krüger, P.Ross.Georg. I 20; ed.ter.: M.H. Marganne, L’ophtalmologie dans l’Égypte gréco-romaine d’après les papyrus littéraires grecs, Leiden-New York-Köln 1994, 112-132).)
column i
41[ -ca.?- ]παχ̣
[ -ca.?- ]λ̣
[ -ca.?- ]σι
[ -ca.?- ] ̣
45[ -ca.?- ]ιμο
[ -ca.?- ]απ̣ο̣
[ -ca.?- ἐ]ν ὀφθα̣λ-
[μῳ -ca.?- ] vac. ?
[ -ca.?- ]
50[ -ca.?- ]ρει
[ -ca.?- ]σ
[ -ca.?- ] ̣
[ -ca.?- ]ωσ
[ -ca.?- ]αι
κλωθεν περιγ̣ρ̣[άφειν.]
τείνει(*) [τρόπωι τὸ γλαύ-]
κωμα [διαφέρει τοῦ ὑ-]
ποχύμ[ατος;]
60ἔτι τὸ μὲν γλαύ̣[κωμά ἐστι με-]
τ̣ακατα̣σκευὴ̣ [ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ τῆς]
κ̣όρη̣ς ἐκ μελα[ίνης χρόας(*)]
εἰς γ[λ]αυκήν, [τ]ὸ δ[ὲ ὑπόχυμα]
ἀργοῦ(*) ὑγ[ροῦ] ἐστ[ι σύστασις](*)
65κατὰ τὸ̣ν̣ τῆς [κόρης τόπον](*)
ἐνποδίζουσα(*) τ[ὸ ὁρᾶν ἢ τὸ τρα-]
νῶς ὁρᾶν.
[τ]εί(*) ἐσ[τι τὸ σταφύ-]
λωμα;
70ἔπαρμα κατὰ τ̣[ὸν τὴς κόρης]
τόπον ἐνφερῶ[ς](*) [ῥαγὶ σταφυ-]
λῆς.
πῶς γε[ίνεται](*) [τὸ στα-]
φύλωμ[α;]
75ἤτοι δι’ ἀτονείαν̣(*) [τοῦ κερατο-]
ειδοῦς(*) κειτῶνο[ς](*) [ῥήξεως γε-]
[γ]ε̣ν̣η̣μ̣έ̣ν̣ης, ἢ δ̣[ιὰ ῥευματισ-]
μὸν πολυχρόνει̣[ον](*) [καὶ] ἔκ-
λυσειν(*).
80 τείνε[ι](*) [διαφέρουσι τὰ]
σ[τ]αφυ[λώματα;](*)
διαφέρου[σ]ε̣[ι]ν(*) [αὑτῶν μεγέ-]
θε[ι,] χρώματει(*), [φ]ύσ[ει, τόπωι.]
χειρο[υργεία](*) [τοῦ]
85 [σ]τα[φ]υ̣[λώματος.]
βελόνην δεῖ ὠ̣[θεῖν](*) [διὰ τῆς]
βάσεως τοῦ σταφ[υλώματος]
ἄνωθεν κάτω, [διὰ δὲ τοῦ ἐν αὐ-]
τῆι ῥιγμ̣ο̣[ῦ](*) ἑτέ̣[ραν βελόνην](*)
90διπλοῦν [ἔχουσαν τὸ λίνον](*)
ἀπὸ μεικ[ροῦ](*) [κανθοῦ·](*)· [περι-]
βαλλόμε̣[νοι δὲ τὸ σταφύλωμα]
[ἀ]ποσφίγγομεν.
τεί(*) ἐστ[ι τὸ πτερύ-]
95 γειον;(*)
ἔκφυσεις(*) ὑμενώ̣[δης ἀπὸ τοῦ]
κανθοῦ ηὐξημέ[νη.]
πῶ[ς γείνεται](*) [τὸ]
π̣[τ]ε[ρύγειον;](*)
100ἤτοι [σ]αρκὸς αὔ[ξησις τῆς]
ὑπὸ τοῦ κανθο[ῦ μὲν σωματο-]
ποιουμένου, γε[ίνεται](*) [δὲ καὶ](*)
ὑπὸ τοῦ κερ̣ατ̣[οειδοῦς](*) [χιτῶ-]
νος·
105 τ̣[είνει](*) [διαφέρουσι τὰ](*)
π̣[τερύγεια;](*)
διαφέρου̣[σειν](*) [ἁυτῶν μεγέ-]
θει, σχήμα[τι, τόπωι, χρώματει](*)
ἢ φύσει.
110 χ[ειρουργεία](*) [τοῦ]
[πτερυγείου.](*)
διαστείλα̣[ντες τὰ βλέφαρα, τὸ]
πτερύγει[ον](*) [ἀγκίστρωι ἐκ τοῦ]
ὀφθαλμοῦ [ἀναδεξάμενοι]
115διεκφ̣αν̣[οῦμεν.]
τ[ι]σμ̣[ῶν].(*)
χρονείων(*) ὄντων ἔκλη-
ψεις(*) τῶν κ̣[ατ]ὰ τὴν ἐπιφ[ά]-
120[ν]ειαν ἀγγείων καὶ διὰ [π]υ[ρη-]
νοειδῶν καυτηρεί[ω]ν(*) κ[αῦ-]
[σ]εις(*). ἐνίοτε δὲ καὶ ἀπόσφ[ιγ-]
[ξ]εις(*) καὶ ἐκτομή.
τρόπος ὑπο[σ]φ[α-]
125 δ̣εισμοῦ(*).
-- -- -- -- -- -- -- -- -- --
Apparatus
^ r.ii.55. σύμ̣πτ[ωσις] ed.alt.
^ r.ii.57. l. τίνι
^ r.ii.62. τινὸς ed.pr.
^ r.ii.63-64. ἄ̣ν̣[ευ τοῦ ληθ]|άργο̣υ ed.pr.
^ r.ii.64. ἐκ̣[χ]ύ[ματος] ed.pr.
^ r.ii.65. [χώραν] ed.pr. : [χιτῶνα] ed.alt.
^ r.ii.66. l. ἐμποδίζουσα
^ r.ii.68. l. [τ]ί
^ r.ii.71. l. ἐμφερῶ[ς]
^ r.ii.73. l. γ[ίνεται]
^ r.ii.75. l. ἀτονίαν̣
^ r.ii.75-76. ῥαγο|ειδοῦς̣ ed.pr. and ed.alt.
^ r.ii.76. l. χιτῶνο[ς]
^ r.ii.78. l. πολυχρόνι̣[ον]
^ r.ii.78-79. l. [ἔκ]|λυσιν
^ r.ii.80. l. τίν[ι]
^ r.ii.80-81. [διαφέρει τὸ]|σ[τ]αφύ[λωμα] ed.alt.
^ r.ii.82. l. διαφέρου[σι]ν
^ r.ii.83. l. χρώματι
^ r.ii.84. l. χειρο[υργία]
^ r.ii.86. σ[τῖξαι] ed.pr. and ed.alt.
^ r.ii.89. l. ῥηγμ̣ο̣[ῦ]
^ r.ii.89. [τὸ λίνον] ed.pr.
^ r.ii.90. [ν ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣] ed.pr.
^ r.ii.91. l. μικ[ροῦ]
^ r.ii.91. τη̣ [σ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣] ed.pr.
^ r.ii.94. l. τί
^ r.ii.94-95. l. [πτερύ]|γιον
^ r.ii.96. l. ἔκφυσις
^ r.ii.98. l. [γίνεται]
^ r.ii.99. l. π̣[τ]ε[ρύγιον]
^ r.ii.102. l. γ[ίνεται]
^ r.ii.102. [δ’αὕτη] ed.pr.
^ r.ii.103. κερατώ̣[δουϲ] ed.pr.
^ r.ii.105. l. τ̣[ίνι]
^ r.ii.105. [διαφέρει τὸ] ed.pr. and ed.alt.
^ r.ii.106. π̣[τερύγειον] ed.pr. and ed.alt. l. π̣[τερύγια]
^ r.ii.107. l. διαφέρου̣[σιν]
^ r.ii.108. l. [χρώματι]
^ r.ii.110. l. χ[ειρουργία]
^ r.ii.111. l. [πτερυγίου]
^ r.ii.113. l. πτερύγι[ον]
^ r.iii.116-117. [τοῦ ῥ]ευμα|τ[ι]ϲμ̣[οῦ] ed.pr. and ed.alt.
^ r.iii.118. l. χρονίων
^ r.iii.118-119. l. ἔκλη|ψις
^ r.iii.121. l. καυτηρί[ω]ν
^ r.iii.121-122. l. κ[αῦ]|[σ]ις
^ r.iii.122-123. l. ἀπόσφ[ιγ]|[ξ]ις
^ r.iii.124-125. l. ὑπο[σ]φ[α]|δ̣ισμοῦ
Notes
- r.II.56.
For περιγράφειν ('to limit' the disease, so 'to cure') in ophthalmic context cf. Sor. Gyn. 3.2.16 (CMG 4, 104.17 Ilberg).
- r.II.60-61.
μετακατασκευή ('repair') is documented in I.G. 2.2, 840.24 only; for a similar use of μεταβολή ('change') cf. Ruf. ap. Orib. Syn. 8.49 (CMG 6.3, 266.2-4 Raed.), Ps.-Gal. Def.med. 363 (19, 438.14-5 K) and Dem.Ophth. ap. Aët. 7.52 (CMG 7.2, 308.3-5 Oliv.).
- r.II.66-67.
τὸ ὁρᾶν ἢ τὸ τρανῶς ὁρᾶν: cf. Paul.Aeg. 6.21 (CMG 9.2, 60.6-7 Heib.) and Ps.-Gal. Def.med. 363 (19, 438.11-2 K).
- r.II.70-72.
ἔπαρμα κατὰ τὸν τὴς κόρης τόπον ἐμφερῶςἐνφερῶς ῥαγὶ σταφυλῆς: cf. Ps.-Gal. Def.med. 345 (19, 435.15-6 K).
- r.II.73-74.
For several definitions of σταφύλωμα ('defect in the eye inside the cornea') cf. Gal. tum.praeter nat. 17 (7, 732.9-12 K); Ps.-Gal. Def.med. 345 (19, 435.15-6 K) and 369 (19, 439.13-4 K); Introd.s.med. 16 (14, 774.17-9 K); Aët. 7.36 (CMG 9.2, 286.18 Oliv.).
- r.II.75-76.
δι’ἀτονείαν τοῦ κερατοειδοῦς κειτῶνος: cf. Paul.Aeg. 6.19 (CMG 9.2, 59.8-10 Heib.).
- r.II.96.
For ἔκφυσ{ε}ις ('outgrowth') cf. Gal. remed.parab. 2, 4.5 (14, 410.15-6 K); Ps.-Gal. Introd.s.med. 16 (14, 772.10 K); Paul.Aeg. 3, 22.25 (CMG 9.1, 181.22-3 Heib.) and 6.18 (CMG 9.2, 59.16-7 Heib.).
- r.II.101-104.
On the definition of πτερύγιον cf. P.Aberd. 11,3-5 and the lemma in the Medicalia Online (see the link in the Commentary).
- r.II.107-109.
Cf. P.Aberd. 11,7-9.
- r.II.113.
On ἄγκιστρος ('surgical hook') cf. P.Aberd. 11,12-13; Aët. 7.62 (CMG 8.2, 315.10 Oliv.); Paul.Aeg. 6.18 (CMG 9.2, 58.21 Heib.).
- r.III.116-118.
τῶν ῥ]ευματ[ι]ϲμ̣[ῶν]. χρονείων ὄντων: cf. Ps.-Gal. fasc. 19 (18 A 790.16-7 K); Aët. 7.91 (CMG 8.2, 337.4 Oliv.); Paul. Aeg. 6.5 (CMG 9.2, 48.5 Heib.).