DCLP Transcription [xml]
Introduction
Commentary on Gal. De sectis. Leaf of a papyrus codex almost complete (P. Berol. Inv. 11738A; frag. 1: 22 x 40cm) and 12 smaller fragments written by the same hand (P. Berol. Inv. 11739B). Frag. 1 bears a single column of writing (top margin: 6.3 cm; bottom margin: 6.7 cm; outer margin: 6 cm; inner margin: 3 cm); fragg. 2-13, whose position remain uncertain, preserve no more than a few letters each, except for fragg. 3 and 8 which contain substantial remains of what appears to be a different work. The text copied in frag. 1 is a general introduction to medical practice and served as a prologue to a commentary on Gal. De sectis (προλεγόμενα τοῦ περὶ αἱρέσεων Γαληνοῦ, see frag. 1, ll. 1-2). These prefatory materials share the distinctive features of the Prolegomena philosophiae, which often introduced the philosophical commentaries on Porphyry’s Isagoge compiled by Ammonius and his school. For this reason, our text probably originates from the same 6th cent. Neoplatonic milieu (see Manetti 1995, 20-24). The brevity and the lacunosity of fragg. 3 and 8 make the positive determination of their meaning extremely difficult, but stylistic reasons suggest they belong to a dialogic, oratorical, or epistolary text (see Manetti 1996, 27). The script is a sloping majuscule assignable to the 7th cent. AD.
r
((centered)) προλεγόμενα τοῦ περὶ ερεσεων(*)
((centered)) Γαληνοῦ· Ἀρχ[ ̣ ̣]δου(*) σοφιστοῦ
((centered)) ἐξήγησις·
((ekthesis)) Τοῖς τῆς ἰατρικῆς ἐρασταῖς καὶ ταύ-
5της ἐφιεμένοις τυχεῖν καὶ διὰ τοῦ-
το πολλὴν σπουδὴν καὶ προθυμίαν ἐ(ν)-
δεικνυμένοις περὶ τὴν ταὺτης κα-
τόρθωσιν ἄξιον πρῶτον μαθεῖν τίς ἡ
ταύτης φύσις. ἕκαστον γὰρ τῶν ὄν-
10των ἰδίαν τὴν φύσιν ἔχει καθ’ἣν {α}
ἀφώρισται καὶ περιγέγραπται καὶ
οἱον<ε>ὶ τῶ<ν> ἄλλων κεχώρισται· οὐκοῦν
καὶ ἡ ἰατρικὴ τῶν ὄντων οὖσα̣ φύ-
σιν τινὰ καὶ αὐτὴ οἰκ<ε>ίαν ἐκτή̣[σ]α̣τ̣ο̣(*) ἣ̣ν̣ ἀ̣-
15λόγιστόν ἐστιν ἐπιχειρῆσαι μ̣αθεῖν
καὶ κ̣[α]τ̣ο̣ρθῶσαι πρὶν ἢ γνῶναι τίς αὐ-
τῆς [ἠ] φ[ύ]σις· ἀλλὰ ταύτην ἡμῖν οὐ-
δεὶς ἕτερος παρασ̣τῆσαι δυνήσεται
ἢ μόνος ὁρ[ισ]μός. τί γάρ ἐστιν ὁρισμός;
20ὁρισμός ἐστ̣[ι]ν(*) λόγος σύντομος παν-
τὸς πράγμ̣α̣τ̣ο̣ς ἐκδιδὰ̣σ̣κων καὶ πε-
ριγράφων τὴν φύ̣σ̣ι̣ν.(*) ε[ἴλη]πται̣ [δὲ]
οὗτος ἐκ τῶν ἐν το̣ῖ̣ς ἀγροῖς κα[τῳκι-]
σμένων {μενων}. ἐκ<ε>ῖνοι γὰρ ὅρῳ τιν̣ὶ̣
25χρώ[με]νοι(*) τοὺς ἑαυτῶν ἀγροὺς ἀ-
π’ ἀλ̣[λήλ]ων χωρίζουσιν. τί μ̣[ὲν] αυν(*)
ἐστιν [ὁ]ρισμὸς καὶ πόθεν εἴλ̣[ηπ]ται
καὶ ὅ̣[τι δ]ι’ αὐτοῦ τὰς τῶν πρα̣γ̣μ̣άτω(ν)
φύσ̣[ει]ς̣ ἐστὶ γιγνώσκειν εἰρήκαμε(ν).
30λαμ[βά]ν̣ονται̣ δὲ ο̣ἱ̣ [ὁ]ρ̣ισμοὶ ἐ̣κ̣ τ̣ῶ̣ν
ὑπα̣ρ̣χ̣όντων̣ ταῖς τέχναις. δύ̣ο̣ δέ ἐ-
στιν τὰ λαμβανόμενα· τὸ ὑποκ<ε>ίμενό(ν)
τε κα[ὶ] τὸ τέλος. καὶ ὑποκ<ε>ίμ[εν]ον μέ(ν)
⟦ν⟧ ἐστιν ἐν ᾧ̣ πονοῦσιν οἱ τὰς [τ]έ̣χνας
35μετιόντες, τέλος δὲ οὗ ἕν[ε]κεν πο-
νο̣ῦ̣σιν. σαφὲς δὲ τὸ λεγόμενον ἐπὶ
παραδ<ε>ίγματος ποιήσομεν. ναυ-
πηγικὴ τέχνη τις οὖσα ὑποκ<ε>ίμε-
νον μὲν ἔχει ξύλα καὶ ἥλους̣ κα̣ὶ̣ πίτ-
40ταν κα[ὶ] ὅ̣[σα] τοιαῦτα καὶ περὶ ταῦτα πο-
νεῖ καὶ ἐνεργεῖ. τέλος δὲ ποιῆ̣σ̣α̣ι̣ π̣λ̣ο̣[ῖ]ο̣(ν)
τη καὶ τὰ λ<ε>ίποντα εἰσάγηται καὶ τὰ
πλεονάζοντα ἐν αὐτῇ ἐκκομίζη-
ται. ἀλλ’ουτη(*) μὲν βάναυσος ἡ τέχνη.
5ἐπιδ<ε>ίξομεν δὲ αὐτὰ καὶ ἐπὶ λογικῶ(ν)
τεχνῶ̣ν. ἡ γραμματικὴ ὑποκ<ε>ίμε-
να μὲν ἔχ<ε>ι ὀνόματα καὶ ῥήματα
καὶ ἁπλῶς εἰπεῖν τὰ ὀκτὼ μέρη τοῦ
λόγου, τέλος δὲ τὸν τῆς φωνῆς ἑλληνισ-
10μόν, καὶ πάλιν ἡ ῥητορικὴ ὑποκ<ε>ίμενα
μὲν [ἔχ]ε̣ι̣{ν} τὰ πολτγικα(*) τε καὶ ἰδ̣ιωτι-
κὰ πράγματα, τέλος δὲ τὸ ποι[ῆσ]αι κρῖ(ν)-
αι τοὺς δικαστάς. ὁμοίως δὲ κ̣[αὶ] ἡ φι-
λοσοφία ἡ πασῶν τῶν τεχν̣[ῶν] μή-
15τηερ ὑποκειμένην ἔχει κα̣ὶ αὐτ̣ὴ οὐ
μίαν τινὰ ὕλην ὥσ̣π̣ε̣ρ [ἑ]κάστ[η] τῶν
τεχνῶν, ἀλλὰ πάντα τὰ ὄ̣ν̣τα σ[υ]λλα-
βοῦσα ἔχει, τέλος δὲ τ̣ὸ̣ ὁ̣μ̣ο̣ι̣ωθῆναι
θ̣ε̣ῷ̣ κατὰ̣ τ̣[ὸ](*) δυνατὸ̣ν ἄνθρωπ[ο]ν. οὐ -
20[κοῦν] ἐ̣π̣ε̣ιδὴ(*) πᾶσαν ἐδείξαμε[ν] τέ-
χνην ἔχουσαν ὑποκ[ε]ίμεν[ό]ν [τ]ε καὶ
τέλος καὶ οἱ ὁρισμοὶ αὐτ̣ῶν [ὑπ’ἀ]νά-
γκης [ἢ ἐξ] ἑτέρου τούτων λα[μβά]νον-
ται ἢ [ἐκ τ]οῦ συναμφοτέρου, [οἷο]ν̣ ἐὰν
25βούλη̣[ται] τὴν γραλιματικην(*) [ὁρί]σασ-
θαι ἐκ μὲν τοῦ ὑποκ<ε>ιμένου [οὕτ]ω, ὅτι
γραμματ[ι]κή ἐστιν τ̣έχνη [περ]ὶ τὰ ὀκ-
τὼ μ̣έ̣ρη τοῦ λόγου κα̣τ̣α̣γιγ[νο]μένη
ἐκ δὲ τοῦ τέλους τέχνη τὴν [γλ]ῶτ-
30ταν ἑλληνίζειν διδά[σκ]ου[σ]α, καὶ πά-
λιν ἡ ῥ[η]τορικὴ ἐκ̣ μὲν [τ]οῦ ὑ̣π̣ο̣κ<ε>ιμέ-
νου ὁρ[ί]ζ̣εται τέχ̣νη περὶ τ̣ὰ̣ π̣ο̣λι-
τικὰ καὶ ἰδιωτικὰ πράγματ̣α̣ κ̣ατα-
γιγνο̣μένη, ἐκ δὲ τοῦ τέλους ἡ πει-
35θοῦς δημιουργός, ἀλλὰ κω(*) ἡ φ[ι]λοσο-
φία [δ]ύο τινὰς ὅρους ἔχει· ἐκ μὲν τοῦ
ὑποκ<ε>ιμένου τὸν λέγοντα, ὅτι ἡ φι-
λοσοφία ἐστὶν γνῶσις τῶν [ὄ]ντων ᾗ
v
fragment iii
v
[ -ca.?- ] ̣ε̣ιν ερωτηθει[ -ca.?- ]
[ -ca.?- ] ̣αφ ̣μενοι δε(*) τ[ -ca.?- ]
[ -ca.?- ]υετυπ̣[ -ca.?- ]
5[ -ca.?- ] ̣δει ̣ ̣[ -ca.?- ]
[ -ca.?- ]βου[ -ca.?- ]
-- -- -- -- -- -- -- -- -- --
[ -ca.?- ] ̣ων παραγενε̣[ -ca.?- ](*)
[ -ca.?- ]ν̣ων με μαρτ[ -ca.?- ]
[ -ca.?- ]αι υμι ̣[ -ca.?- ] ̣ ̣[ -ca.?- ]
5[ -ca.?- ]α ̣ετο̣ι̣[ -ca.?- ]
[ -ca.?- ].το̣[ -ca.?- ]
-- -- -- -- -- -- -- -- -- --
r
v
fragment v
r
v
fragment vi
r
v
fragment vii
r
v
fragment viii
r
1[ -ca.?- ] ̣ ̣[ -ca.?- ](*)
[ -ca.?- ]τους εν ̣ ̣[( )](*)
[ -ca.?- ]ρωτων ια ̣[ -ca.?- ](*)
[ -ca.?- ] ̣ς Κριτοβου-
5[λ -ca.?- ]προς Κηφι̣ ̣( )(*)
[ -ca.?- ]ιτηδειους̣(*) ε̣ ̣
[ -ca.?- ] προς τον ευ
[ -ca.?- ] ̣ ̣ ̣ ̣του
[ -ca.?- ] ̣
10[ -ca.?- ] ̣
-- -- -- -- -- -- -- -- -- --
1[ -ca.?- ]ο̣ν[ -ca.?- ]
[ ̣]ασκεν ευδ[ -ca.?- ]
πε̣ποιηκα̣[ -ca.?- ]
ν̣ωσμαι̣ δι̣α̣[ -ca.?- ]
5δεδειχθαι [ -ca.?- ]
νες θαυμαζ̣[ -ca.?- ](*)
αν π̣ο̣τε̣(*)[ -ca.?- ]
βατραχ[ -ca.?- ]
τιου ̣[ -ca.?- ]
10δ ̣ ̣ ̣ ̣[ -ca.?- ]
̣[ -ca.?- ]
̣[ -ca.?- ]
-- -- -- -- -- -- -- -- -- --
r
v
fragment x
r
fragment xi
r
fragment xii
r
v
fragment xiii
r
Apparatus
^ i.r.1. l. αἱρέσεων
^ i.r.2. or Ἀρχ[εά]δου (l. Ἀρχελάου) (Ἀρχ[ιμή]δου (or Ἀρχ[ωνί]δου) prev. ed.)
^ i.r.14. εκτ[ησ]α̣τ̣ο̣ prev. ed.
^ i.r.20. εσ[τ]ιν prev. ed.
^ i.r.22. φ[υσι]ν prev. ed.
^ i.r.25. χρω[μεν]οι prev. ed.
^ i.r.26. l. οὖν (corr)
^ i.v.4. l. αὕτη (corr)
^ i.v.11. l. πολιτικά (corr)
^ i.v.19. κα̣τ[α το] prev. ed.
^ i.v.20. [ε]π̣[ε]ιδη prev. ed.
^ i.v.25. l. γραμματικὴν̣ (corr)
^ i.v.35. l. καὶ (corr)
^ iii.v.1. or ηθελησ̣α̣ ν̣
^ iii.v.3. or αφ ̣μεν οι δε
^ iii.r.1. or ̣ ̣ε̣σ̣τω
^ iii.r.1. or χ̣
^ iii.r.2. or παραγενέ[σθαι], or παρὰ γενε[σ- ], or παραγενα̣[ -ca.?- ]
^ viii.r.1. or [ -ca.?- ] ̣ν[ -ca.?- ]
^ viii.r.2. or ε̣κ̣[ ̣( )], or σ̣κ̣[ ̣( )]
^ viii.r.3. or [ -ca.?- ]ρω των ια ̣[ -ca.?- ]
^ viii.r.5. or κηφήν
^ viii.r.6. or [ -ca.?- ἐπ]ιτηδ'ε'ίους̣
^ viii.v.5-6. or [ -ca.?- τι]|νες θαυμαζ̣[ουσι -ca.?- ]
^ viii.v.7. or π̣ο̣τι̣
Notes
- 0.
Page or fascicle number written in the upper right corner of the leaf.
- 1-3.
The title is surrounded by ornamental borders.
- 2.
See Manetti 1995, 20: “Ἀρχ̣[μή]δου (sic: -ους?) vel Ἀρχ[ωνί]δου ed.pr. (= E. Nachmanson, Ein neuplatonischer Galenkommentar auf Papyrus, Göteborg Högskolar 31.2 [1925], 204-8) in comm., sed longiora spatio: Ἀρχ[ελ]άου proposuit Baffioni [= V. Baffioni, Inediti di Archelao da un codice bolognese, BollClass 3 (1955), 60 n. 2], vestigiis non congruenter: an Ἀρχ[εά]δου pro Ἀρχ[ελ]άου legendum”.
- 4.
ϊατρικης pap.
- 10.
ϊδιαν pap.
- 34.
Nu expunged by a dot placed above the letter.
- 3.
[…].αφ.μεν: possible supplements e γράφω (and compounds) or ἀφίημι.
- 3.
Possibly, a perfect verbal form such μεμαρτύρη-
- 4.
ϋμι pap.
- 3.
[…]ρωτων: either a form of ἐρωτάω, or a genitive plural (e.g. πρῶτος, ἱδρῶς, βροτός).
- 5.
Κηφι̣.[…]: the sequence may be part of a personal name (Κηφισόδωρος, Κηφισόδοτος, Κηφίσανδρος, Κηφισοκλῆς, Κηφισοφῶν), a town name (Κηφισιά), or a river name (Κηφισός).
- 2.
Probably, the ending of an inchoative verb such as διδάσκω, φάσκω, etc.
- 4.
[…]ν̣ωσμαι: passive perfect form of ἔγνώσμαι.